Để làm việc hợp pháp và ổn định lâu dài tại Nhật Bản trong ngành hộ lý theo diện Tokutei Gino (Kỹ năng đặc định), người lao động bắt buộc phải vượt qua hai kỳ thi quan trọng: kỳ thi đánh giá kỹ năng ngành hộ lý (介護技能評価試験) và kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Nhật chuyên ngành hộ lý (介護日本語評価試験). Với người mới bắt đầu, đặc biệt là chưa từng tiếp xúc với tiếng Nhật, đây là hành trình không dễ dàng. Tuy nhiên, bài viết này sẽ giúp bạn hình dung một lộ trình rõ ràng, hiệu quả và hoàn toàn khả thi — kể cả khi bạn không học tại trung tâm mà tự học tại nhà thông qua các nền tảng học online.
1. Giai đoạn 1: Làm quen với tiếng Nhật – Nền tảng quan trọng cần xây chắc (0–3 tháng)
Trước khi học kiến thức chuyên ngành, người học cần đạt trình độ tiếng Nhật tối thiểu tương đương N4 (khoảng 150–200 giờ học). Đây là giai đoạn xây nền, học bảng chữ cái Hiragana, Katakana, từ vựng và ngữ pháp cơ bản.
Các mẫu câu nên luyện trong giai đoạn này:
-
はじめまして。ベトナムから来ました。介護の仕事をしたいです。
(Xin chào, tôi đến từ Việt Nam. Tôi muốn làm công việc hộ lý.) -
お名前は何ですか？
(Bạn tên là gì?) -
トイレに行きたいです。
(Tôi muốn đi vệ sinh.)
Tài liệu và công cụ học phù hợp:
-
App: Minna no Nihongo, LingoDeer, Duolingo
-
Sách: Minna no Nihongo Shokyu I, JF Japanese e-learning Minato (miễn phí)
-
YouTube: Nihongo Dekiru, Japanese Ammo with Misa
Lưu ý: Nên học theo khung giờ cố định mỗi ngày từ 1–2 tiếng. Tạo thói quen này ngay từ đầu sẽ giúp bạn duy trì động lực lâu dài.
2. Giai đoạn 2: Học tiếng Nhật chuyên ngành hộ lý (3–6 tháng)
Đây là phần học mang tính chuyên sâu, hướng tới kỳ thi Tokutei ngành hộ lý. Trong thời gian này, người học cần tiếp cận các thuật ngữ chuyên môn, mẫu câu thường dùng trong môi trường điều dưỡng, cách giao tiếp với người cao tuổi và bệnh nhân.
Một số mẫu câu chuyên ngành nên ghi nhớ:
-
体温を測りますね。
(Tôi đo nhiệt độ cho bạn nhé.) -
こちらに寝てください。
(Hãy nằm xuống giường này.) -
食事の時間ですよ。
(Đến giờ ăn rồi.) -
気分が悪いですか？どこが痛いですか？
(Bạn cảm thấy không khỏe à? Bạn đau ở đâu?)
Các nền tảng học online phù hợp:
-
App Super Bunpo chuyên luyện ngữ pháp thực tế.
-
Aanime.biz – nền tảng học tiếng Nhật qua phim có nội dung Tokutei ngành hộ lý.
-
YouTube: Nihongo Kyoushi Sakura, chương trình học của Kaigo Nihongo Channel.
Phương pháp học:
-
Chia nhỏ mỗi ngày 1 chủ đề: Ăn uống, vệ sinh cá nhân, đo huyết áp, tương tác bệnh nhân.
-
Dùng flashcard (Quizlet hoặc Anki) để ghi nhớ từ vựng chuyên ngành.
-
Luyện phản xạ với mẫu câu thông dụng bằng cách nghe và lặp lại.
3. Giai đoạn 3: Luyện đề thi thực tế và phản xạ tình huống (6–9 tháng)
Khi đã nắm vững kiến thức cơ bản và chuyên ngành, người học bước vào giai đoạn luyện đề và phản xạ tình huống — cực kỳ quan trọng để tăng cơ hội đỗ kỳ thi. Kỳ thi Tokutei Kaigo không chỉ kiểm tra lý thuyết mà còn đánh giá khả năng phản ứng và xử lý các tình huống thường gặp tại cơ sở chăm sóc.
Các tình huống luyện tập nên lặp lại hằng ngày:
-
Khi người già bị té ngã, bạn sẽ nói gì và làm gì?
-
Khi bệnh nhân từ chối ăn uống, bạn ứng xử ra sao?
-
Hướng dẫn bệnh nhân vệ sinh cá nhân đúng cách, lịch sự.
Một số mẫu câu nên luyện nói đi nói lại:
-
大丈夫ですか？すぐに手伝います。
(Bạn không sao chứ? Tôi sẽ giúp ngay.) -
今からお風呂の準備をします。
(Bây giờ tôi sẽ chuẩn bị bồn tắm.) -
気をつけてくださいね。ゆっくり立ちましょう。
(Hãy cẩn thận nhé. Cùng đứng lên từ từ nào.)
Tài liệu luyện thi:
-
Bộ đề mô phỏng của OTIT (đăng trên website chính thức)
-
Các app luyện thi chuyên biệt: "Kaigo Exam", "介護の試験対策"
-
Video hướng dẫn giải đề và tình huống giả lập trên YouTube
Lưu ý: Không học dàn trải, mỗi tuần nên tập trung 2–3 dạng đề. Ghi chú các lỗi thường gặp để không mắc lại.
4. Giai đoạn 4: Ôn tập – Củng cố và kiểm tra bản thân (9–12 tháng)
3 tháng cuối cùng là giai đoạn vàng để bạn đánh giá lại năng lực và củng cố lỗ hổng kiến thức. Thời gian này nên giảm bớt việc học cái mới, tăng cường ôn tập và luyện đề cũ, ưu tiên cải thiện kỹ năng nghe – nói – phản xạ.
Gợi ý lịch học 1 tuần:
-
Thứ 2: Ôn lại từ vựng và cấu trúc câu thường dùng
-
Thứ 3: Làm 1 đề full kỹ năng
-
Thứ 4: Xem video phản xạ tình huống hộ lý thực tế
-
Thứ 5: Ghi âm – nghe lại cách mình nói, sửa lỗi phát âm
-
Thứ 6: Học nhóm online, hỏi đáp cùng người học khác
-
Thứ 7 – Chủ nhật: Ôn tập toàn diện + nghỉ 1 buổi để không kiệt sức
Mẫu câu nên luyện thuộc lòng:
-
すみません、もう一度お願いします。
(Xin lỗi, làm ơn nói lại lần nữa.) -
これでよろしいでしょうか？
(Cái này như vậy có ổn không ạ?) -
はい、分かりました。準備します。
(Vâng, tôi hiểu rồi. Tôi sẽ chuẩn bị.)
5. Đừng sợ tự học – vấn đề là bạn có đúng lộ trình hay không
Rất nhiều người nghĩ rằng muốn đỗ Tokutei ngành hộ lý thì bắt buộc phải học tại trung tâm hoặc sang Nhật mới có cơ hội. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh nhiều trường hợp tự học online tại Việt Nam, không cần đi học thêm, vẫn đỗ kỳ thi Tokutei nhờ phương pháp học đúng – đúng tài liệu, đúng nền tảng, và đúng mục tiêu.
Ưu điểm của học online là linh hoạt, tiết kiệm chi phí, cá nhân hóa tốc độ học. Đặc biệt với những app học tiếng Nhật hiện nay như Aanime.biz, Super Bunpo, hoặc nền tảng Minato, người học có thể tiếp cận cả ngữ pháp lẫn tình huống thực tế ngành hộ lý một cách bài bản.
Nếu bạn thực sự nghiêm túc, hãy bắt đầu từ hôm nay. Chỉ cần mỗi ngày dành 1–2 tiếng học tập theo lộ trình gợi ý ở trên, bạn sẽ thấy sự thay đổi sau từng tuần. Không có con đường tắt, nhưng có con đường hiệu quả. Và khi làm đúng, bạn hoàn toàn có thể tự tin bước vào kỳ thi Tokutei và mở ra tương lai mới tại Nhật Bản.
