Một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà người học tiếng Nhật đặt ra khi bắt đầu hành trình của mình là: “Mỗi ngày tôi cần học bao nhiêu giờ thì mới hiệu quả?”. Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại không có một con số duy nhất cho tất cả mọi người, bởi nó phụ thuộc vào mục tiêu, khả năng tiếp thu, và phương pháp học tập của từng cá nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích logic, dựa trên kiến thức ngôn ngữ học và kinh nghiệm thực tế, để tìm ra khung thời gian hợp lý giúp bạn học tiếng Nhật một cách hiệu quả và bền vững.
1. Hiểu rõ sự khác biệt của tiếng Nhật và tầm quan trọng của thời gian học
Đầu tiên, cần khẳng định rằng tiếng Nhật là một trong những ngôn ngữ được đánh giá là khó đối với người Việt Nam. Lý do là hệ thống chữ viết của tiếng Nhật bao gồm ba bộ chữ: Hiragana, Katakana và Kanji. Trong đó, Kanji là hệ thống chữ Hán phức tạp, đòi hỏi người học phải ghi nhớ hàng nghìn ký tự. Ngữ pháp tiếng Nhật cũng có nhiều điểm khác biệt so với tiếng Việt. Ví dụ, câu tiếng Việt “Tôi đang học tiếng Nhật” trong tiếng Nhật sẽ là “私は日本語を勉強しています” (Watashi wa Nihongo o benkyou shiteimasu). Thứ tự sắp xếp thành phần câu khác biệt rõ rệt.
Chính vì thế, việc học tiếng Nhật cần nhiều thời gian hơn so với những ngôn ngữ gần gũi như tiếng Anh. Nghiên cứu của Viện Ngoại giao Hoa Kỳ (FSI) cho thấy người bản ngữ tiếng Anh cần khoảng 2200 giờ để đạt trình độ thông thạo tiếng Nhật, trong khi với tiếng Pháp hay tiếng Tây Ban Nha chỉ cần khoảng 600 giờ. Con số này phần nào cho thấy tầm quan trọng của việc phân bổ thời gian học hàng ngày. Nếu không duy trì đều đặn, người học dễ rơi vào tình trạng học trước quên sau, không tạo được sự tiến bộ liên tục.
2. Bao nhiêu giờ mỗi ngày là hợp lý? Phân tích từng mức độ
Nhiều người nghĩ rằng càng học nhiều giờ trong ngày thì càng nhanh giỏi. Nhưng trên thực tế, học quá nhiều trong một khoảng thời gian ngắn lại dễ gây mệt mỏi và phản tác dụng. Hãy thử phân tích từng mức độ thời gian học:
Học dưới 30 phút mỗi ngày:
Đây là mức tối thiểu. Người học chỉ có thể ôn tập một vài từ vựng hoặc một mẫu ngữ pháp nhỏ. Mức này phù hợp với những người bận rộn, muốn duy trì thói quen học nhưng không đặt mục tiêu cao. Tuy nhiên, nếu chỉ duy trì ở mức này lâu dài, tiến bộ sẽ rất chậm.
Học khoảng 1 giờ mỗi ngày:
Đây là mức trung bình, phù hợp cho đa số người mới bắt đầu. Trong một giờ, bạn có thể chia thành 20 phút học từ vựng, 20 phút luyện nghe và 20 phút luyện ngữ pháp. Nhịp học này giúp não bộ tiếp nhận thông tin mà không bị quá tải, đồng thời tạo sự tiến bộ rõ rệt sau vài tháng.
Học từ 2–3 giờ mỗi ngày:
Mức này thường dành cho những người đặt mục tiêu cụ thể như thi JLPT trong vòng 6–12 tháng hoặc chuẩn bị đi du học, xuất khẩu lao động. Học 2–3 giờ mỗi ngày cần được chia nhỏ thành nhiều phiên học ngắn để tránh mệt mỏi. Ví dụ: sáng học từ vựng, trưa luyện nghe, tối ôn ngữ pháp và viết. Đây là mức học mang lại hiệu quả cao nhưng đòi hỏi kỷ luật bản thân mạnh mẽ.
Học trên 4 giờ mỗi ngày:
Đây là cường độ cao, thường chỉ phù hợp với người học chuyên nghiệp hoặc đang tham gia khóa học toàn thời gian. Người mới bắt đầu nếu cố gắng học quá nhiều dễ dẫn đến “bội thực kiến thức”. Vì vậy, trừ khi bạn có nhu cầu cấp tốc, mức này không được khuyến khích cho giai đoạn đầu.
Có thể rút ra một kết luận rằng: đối với phần lớn người học, khoảng 1–2 giờ mỗi ngày là hợp lý nhất. Đây là quỹ thời gian vừa đủ để tiếp thu kiến thức mới, vừa đủ để ôn tập, mà không gây áp lực quá lớn.
3. Một kế hoạch bài học có cấu trúc cho từng ngày
Không chỉ số giờ, mà cách sắp xếp giờ học mới là yếu tố quyết định hiệu quả. Dưới đây là một kế hoạch học 2 giờ mỗi ngày được gợi ý cho người mới bắt đầu:
Phần 1: 20 phút học từ vựng
Sử dụng flashcard hoặc ứng dụng để học 10–15 từ mới. Hãy học theo chủ đề như “gia đình”, “đồ ăn”, “trường học” để tạo liên kết. Ví dụ, khi học từ “りんご” (ringo – táo), bạn có thể ghép câu: “私はりんごを食べます” (Watashi wa ringo o tabemasu – Tôi ăn táo).
Phần 2: 20 phút ôn bảng chữ cái hoặc Kanji cơ bản
Viết lại chữ nhiều lần để tạo thói quen tay. Với Kanji, không chỉ nhớ hình dáng mà còn cần nhớ cách đọc và nghĩa. Ví dụ, chữ “日” có thể đọc là “にち” (nichi – ngày) hoặc “ひ” (hi – mặt trời).
Phần 3: 30 phút luyện nghe
Xem một đoạn phim hoạt hình hoặc video ngắn bằng tiếng Nhật, có phụ đề song ngữ. Nghe nhiều lần, sau đó thử che phụ đề và đoán nghĩa. Đây là bước giúp não bộ quen với âm điệu tự nhiên của người Nhật.
Phần 4: 30 phút học ngữ pháp và luyện câu
Học một mẫu ngữ pháp cơ bản, ví dụ “AはBです” (A wa B desu – A là B). Sau đó tạo ra nhiều câu ví dụ khác nhau: “私は学生です” (Tôi là học sinh), “これは本です” (Đây là sách). Việc lặp lại và biến đổi câu giúp kiến thức trở nên vững chắc.
Phần 5: 20 phút ôn tập và viết nhật ký ngắn
Mỗi ngày hãy viết 2–3 câu về cuộc sống bằng tiếng Nhật. Ví dụ: “今日は雨です。私はうちで勉強します” (Hôm nay trời mưa. Tôi học ở nhà). Cách này giúp biến kiến thức thành thói quen sử dụng.
Với kế hoạch như trên, chỉ cần duy trì đều đặn 2 giờ mỗi ngày trong 6 tháng, người học có thể nắm chắc nền tảng N5 và tiến tới N4.
4. So sánh việc học nhiều giờ một lúc và học ít nhưng đều đặn
Một câu hỏi quan trọng khác là: nên học dồn nhiều giờ một lúc hay chia nhỏ ra học đều mỗi ngày?
Nếu ví việc học tiếng Nhật như luyện thể thao, thì học dồn giống như chạy marathon trong một ngày, còn học đều đặn giống như chạy bộ 30 phút mỗi ngày. Rõ ràng, cách thứ hai sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và bền vững hơn. Ngôn ngữ cũng vậy, não bộ cần thời gian lặp đi lặp lại để ghi nhớ lâu dài.
Ví dụ, nếu bạn học 7 giờ vào Chủ Nhật nhưng bỏ bê cả tuần, đến thứ Sáu bạn sẽ quên phần lớn kiến thức. Ngược lại, nếu học 1 giờ mỗi ngày, bạn sẽ duy trì được sự tiếp xúc thường xuyên, nhờ đó ghi nhớ sâu hơn.
Các nghiên cứu về trí nhớ chỉ ra rằng “hiệu ứng lặp lại ngắt quãng” (spaced repetition) giúp não bộ lưu trữ thông tin vào trí nhớ dài hạn. Vì vậy, học ít nhưng đều đặn mỗi ngày sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với học dồn.
5. Lựa chọn số giờ học phù hợp cho chính mình
Không có một con số “chuẩn” áp dụng cho tất cả mọi người, bởi mục tiêu và hoàn cảnh học tập khác nhau. Tuy nhiên, dựa trên phân tích, có thể đưa ra một số gợi ý:
Nếu bạn chỉ muốn duy trì thói quen, hãy học ít nhất 30 phút mỗi ngày. Nếu bạn muốn tiến bộ vững chắc và đạt JLPT N5 trong vòng 6 tháng, hãy học 1–2 giờ mỗi ngày. Nếu bạn có mục tiêu cấp tốc, như đi du học hay thi lấy chứng chỉ trong vòng 3–4 tháng, hãy tăng lên 3 giờ mỗi ngày, nhưng cần chia nhỏ thành nhiều buổi.
Điều quan trọng nhất không phải là học bao nhiêu giờ, mà là bạn có duy trì được sự đều đặn và áp dụng đúng phương pháp hay không. Hãy nhớ rằng học tiếng Nhật là một hành trình dài, giống như leo núi. Nếu bạn cố chạy thật nhanh ngay từ đầu, bạn sẽ kiệt sức và bỏ cuộc. Nhưng nếu bạn đi từng bước chắc chắn, đều đặn mỗi ngày, bạn sẽ đến đích một cách bền bỉ và tự tin.
